Zabawa jest nieodłącznym elementem życia dziecka. Pełni funkcję edukacyjną w jego rozwoju. Dzięki zabawie dziecko poznaje otaczający go świat, odkrywając go przede wszystkim za pomocą zmysłów. Dlatego tak ważne jest, aby stymulować zmysły dziecka od pierwszych dni jego życia. Podczas zabawy dziecko jest swobodne, spontanicznie artykułuje najpierw pojedyncze dźwięki, a później słowa. Bezpośrednio wyraża swoje emocje.
Zabawy z dzieckiem do 24 miesiąca życia polegają głównie na wszechstronnym usprawnianiu dziecka, nawiązywaniu z nim więzi emocjonalnej. Mają stymulować jego motorykę i koordynację wzrokowo-ruchową. Powinny być dostosowane nie tyle do wieku dziecka, co do jego indywidualnych możliwości rozwojowych.
Pierwszy - czwarty miesiąc życia:
mówienie do dziecka z uśmiechem podczas czynności pielęgnacyjnych, pochylanie się nad nim, przytulanie,
poruszanie kolorowych przedmiotów 15 - 30 cm nad oczami niemowlęcia (dziecko śledzi wzrokiem przedmiot),
wkładanie do rączek dziecka grzechotki,
zawieszanie nad dzieckiem zabawki tak, aby mogło poruszać ją rączkami.
 |
zawieszanie nad dzieckiem zabawki tak,
aby mogło poruszać ją rączkami |
Czwarty - szósty miesiąc życia:- śpiewanie, ciche włączanie spokojnej muzyki, zabawy dźwięczącymi i piszczącymi zabawkami,
- pobudzanie do przewrotu na bok, brzuszek i plecy przy pomocy kolorowej lub dźwięczącej zabawki,
- zachęcanie do opierania się na nóżkach,
- pobudzanie do chwytania dużych, kolorowych zabawek,
- podawanie po jednej zabawce do każdej rączki,
- śledzenie zabawek przez dziecko siedzące na kolanach dorosłego, np. obserwacja autka poruszanego po stole,
- pobudzanie do gaworzenia i śmiechu poprzez gaworzenie do dziecka i powtarzanie zabaw wywołujących śmiech.
 |
zachęcanie do chwytania dużych, kolorowych zabawek
|
Szósty - dziewiąty miesiąc życia:- zachęcanie do raczkowania poprzez odsuwanie kolorowej zabawki - dziecko próbuje podążać za nią,
- zabawa poruszającymi się po stole zabawkami,
- toczenie piłki,
- zabawy z instrumentami (bębenkiem, bąkiem, dzwonkami),
- podawanie do rączek zabawek o dwóch różnych kształtach,
- zachęcanie do przekładania zabawki z jednej rączki do drugiej,
- zabawa w chowanego przy pomocy pieluszki "A kuku!",
- zabawy paluszkowe, np.: "Kosi-kosi", "Idzie rak",
- zabawy rozwijające mowę:
- wydawanie polecenia daj mi.. połączone z gestem wyciągniętej ręki,
- wprowadzanie wyrażeń dźwiękonaśladowczych w działaniu, np.: podczas rzucania piłki "Baach!",
- zabawy z lalką i misiem - nauka rozumienia mowy (łączenia słowa z przedmiotem).
 |
zabawy z lalką
|
 |
zabawy z misiem
|
Dziewiąty - dwunasty miesiąc życia:
- pobudzanie do stawania, chodzenia, prowadzenie dziecka za obie, a następnie za jedną rękę,
- zachęcanie do wkładania przedmiotów do wiaderka,
- rzucanie i popychanie piłki,
- dopasowywanie części składowych zabawki,
- wysypywanie z wiaderka klocków,
- klaskanie w rączki dziecka,
- zabawa przedmiotami grającymi,
- zachęcanie dziecka do mówienia poprzez wspólne oglądanie książeczek,
 |
zachęcanie dziecka do mówienia
poprzez oglądanie książeczek |
- pokazywanie i zachęcanie do wskazywania i nazywania części ciała na lalce bądź misiu i na dziecku,
- kierowanie do dziecka prostych poleceń powiązanych z gestem (przynieś, daj, pokaż),
- pobudzanie dziecka do rozpoznawania na obrazkach zwierząt domowych oraz wiejskich i naśladowanie ich odgłosów.
Dwunasty - dwudziesty czwarty miesiąc życia:- budowanie wieży z klocków,
- układanie klocków w pociąg,
- bazgranie na papierze,
 |
bazgranie
|
- ciągnięcie zabawki za sznurek,
 |
ciągnięcie zabawki za sznurek
|
- samodzielne picie z kubeczka (lala pije i ty pijesz),
- kopanie piłki,
- nawlekanie dużych koralików na sznurówkę,
- zabawy z sorterem - wkładanie przedmiotów o odpowiednich kształtach w otwory układanki,
 |
nawlekanie dużych koralików
|
 |
zabawy z sorterem
|
- próby wchodzenia po schodach,
- zabawy w naśladowanie czynności dorosłych,
- stosowanie trudniejszych poleceń kierowanych do dziecka, np: Połóż misia na stole.,
- zachęcanie dziecka do śpiewania i mówienia podczas zabawy - wprowadzanie do słownika dziecka nowych wyrażeń dźwiękonaśladowczych i słów.
Najlepsze zabawki na tym etapie rozwoju dziecka to te, które można popychać, ciągnąć, składać, łączyć, uderzać i na których można grać i jeździć. Nie ma jednak takiej zabawki, która mogłaby zastąpić bezpośredni kontakt z kochającą osobą dorosłą. Budowanie więzi z dzieckiem i dawanie mu poczucia bezpieczeństwa jest najważniejsze.
Literatura:
- Cieszyńska-Rożek J., 2013, Metoda Krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci. Kraków: Wydawnictwo Omega Stage Systems - ędrzej Cieszyński.
- Hołyńska B., 1978, Zabawy rozwijające mowę dziecka, Warszawa: Instytut Wydawniczy CRZZ.
- Pulkowska E.(tłumacz.), 2008, Chcę się bawić. Praktyczne propozycje zabaw dla małych dzieci, Warszawa: Fundacja Rozwoju Dzieci im. A.J.Komeńskiego.
