niedziela, 23 października 2022

Głoska P

Głoska P należy do spółgłosek zwarto-wybuchowych dwuwargowych. 

Przy wymowie zmiękczonej głoski P, czyli P' (pi) zwarciu warg towarzyszy dodatkowy ruch palatalizujący polegający na wzniesieniu ku górze środkowej części grzbietu języka.
W mowie dziecka głoska P pojawia się jako jedna z pierwszych i na ogół nie bywa wymawiana wadliwie. Jeśli nie ma rozszczepu, problem z miejscem jej artykulacji pojawia się rzadko. 
Nieprawidłowa realizacja głoski P może wystąpić gdy:
  • wargi są porażone,
  • utrwalił się nieprawidłowy wzorzec wykonywania zwarcia w innym miejscu.
Sam proces utrwalania głoski P, po jej wywołaniu, przebiega tak samo, jak w przypadku utrwalania innych głosek bezdźwięcznych.

W zakładce Autorskie materiały do pobrania zamieściłam domino pomocne w utrwalaniu głoski P w nagłosie wyrazu. Materiał opracowany jest w dwóch wersjach: obrazkowej i tekstowej.

Bibliografia:
  1. https://pixabay.com/pl
  2. Sołtys-Chmielowicz A., 2011, Zaburzenia artykulacji. Teoria i praktyka., Kraków: Wydawnictwo Impuls.

poniedziałek, 18 kwietnia 2022

O Grzesiu kłamczuchu i jego cioci - czytanie uczestniczące

W dobie Internetu i telefonów komórkowych wysyłanie tradycyjnych listów czy pocztówek odchodzi do lamusa. W dzisiejszych czasach niewiele już osób pamięta, że Poczta Polska świadczyła usługę telegramu pocztowego, który mógł być doręczony adresatowi na ozdobnym blankiecie lub tylko w wersji korespondencyjnej. Poczta Polska ostatecznie wycofała usługę telegramu pocztowego 1 października 2018 roku.
Aby najmłodsze pokolenie wiedziało czym jest list tradycyjny oraz znało pojęcia: koperta, znaczek, adresat, nadawca, sięgnęłam po wiersz Juliana Tuwima "O Grzesiu kłamczuchu i jego cioci". Podczas wspólnego czytania z dorosłym, dziecko poszerza swój słownik oraz uczy się, że kłamstwo ma krótkie nogi.

- Wrzuciłeś Grzesiu list do skrzynki, jak prosiłam?
- List, proszę cioci? List? Wrzuciłem, ciociu miła!
- Nie kłamiesz, Grzesiu? Lepiej przyznaj się kochanie!
- Jak ciocię kocham, proszę cioci, że nie kłamię!
- Oj, Grzesiu kłamiesz! Lepiej powiedz po dobroci!
- Ja miałbym kłamać? Niemożliwe, proszę cioci!
- Wuj Leon czeka na ten list, więc daj mi słowo.
- No, słowo daję! I pamiętam szczegółowo:


List był do wuja Leona,
A skrzynka była czerwona,

A koperta...no, taka... tego...
Nic takiego nadzwyczajnego,
A na kopercie - nazwisko
I Łódź... i ta ulica z numerem.

I pamiętam wszystko:

Że znaczek był z Belwederem,

A jak wrzucałem list do skrzynki,

To przechodził tatuś Halinki,

I jeden oficer też wrzucał,

Wysoki - wysoki,

Taki wysoki, że jak wrzucał, to kucał,

I jechała taksówka... i powóz...

I krowę prowadzili... i trąbił autobus,

I szły jakieś trzy dziewczynki,

Jak wrzucałem ten list do skrzynki...

 Ciocia głową pokiwała,

Otworzyła szeroko oczy ze zdumienia:

- Oj, Grzesiu, Grzesiu!
Przecież ja ci wcale nie dałam
Żadnego listu do wrzucenia!...

Ciocia głową pokiwała,Otworzyła szeroko oczy ze zdumienia:- Oj, Grzesi

 
W zakładce Autorskie materiały do pobrania zamieściłam materiał zawierający tekst wiersza Juliana Tuwima "O Grzesiu kłamczuchu i jego cioci" dostosowany do czytanie uczestniczącego. Materiał opracowany jest w dwóch wersjach: tekst + obrazki do doczepiania i tekst + tablica komunikacyjna z symbolami PCS.

sobota, 19 marca 2022

Przyjście Wiosny - czytanie uczestniczące

Już wkrótce zawita do nas wiosna. To wydarzenie warto zaakcentować w pracy z małymi dziećmi, jak również z dziećmi starszymi mającymi trudności w porozumiewaniu się. 


Moja propozycja to czytanie uczestniczące wiersza "Przyjście wiosny" Jana Brzechwy.

Naplotkowała sosna, że już się zbliża wiosna.
Kret skrzywił się ponuro: - Przyjedzie pewno furą.
Jeż się najeżył srodze: - Raczej na hulajnodze.
Wąż syknął: - Ja nie wierzę, przyjedzie na rowerze.
Kos gwizdnął: - Wiem coś o tym, przyleci samolotem.
- Skąd znowu - rzekła sroka - ja z niej nie spuszczam oka i w zeszłym roku w maju widziałam ją w tramwaju.
- Nieprawda! Wiosna zwykle przyjeżdża motocyklem!
- A ja wam tu dowiodę, że właśnie samochodem.
- Nieprawda, bo w karecie!
- W karecie? Cóż pan plecie? Oświadczyć mogę krótko, że płynie własną łódką!
A wiosna przyszła pieszo. 
Już kwiaty za nią śpieszą, już trawy przed nią rosną
i szumią  - Witaj wiosno! 

Czym jest czytanie uczestniczące?
Czytanie uczestniczące jest również określane czytaniem interaktywnym. Jest to forma wspólnego czytania dorosłego i dziecka. Dziecko nie tylko słucha tekstu, ale także bierze aktywny udział w czytaniu w możliwy dla siebie sposób. Jest cały czas zaangażowane ruchowo.  Może wskazywać lub doczepiać obrazki czy symbole (np. PCS), powtarzać wyrażenia dźwiękonaśladowcze, głoski, sylaby, słowa, używać gestów do zilustrowania słuchanego tekstu, czy po prostu przewracać kartki.
Dlaczego warto stosować czytanie uczestniczące w terapii komunikacji?
Podczas czytania uczestniczącego dorosły buduje z dzieckiem wspólne pole uwagi przez co dziecko otrzymuje możliwość bycia sprawcą sytuacji. Zaczyna rozumieć zasadę naprzemienności działań. Ta forma terapii rozwija funkcje komunikacyjne - proszenie, odmawianie, zadawanie pytań, komentowanie. Jest sposobem na rozwijanie słownika biernego i czynnego dziecka, motywuje do nauki.

W zakładce Autorskie materiały do pobrania zamieściłam materiał zawierający tekst wiersza Jana Brzechwy "Przyjście wiosny" dostosowany do czytanie uczestniczącego. Materiał opracowany jest w dwóch wersjach: tekst + obrazki do doczepiania i test + tablica komunikacyjna z symbolami PCS.

sobota, 26 lutego 2022

Co nieco o symetrii i o przekraczaniu linii środka

Słowo symetria pochodzi z języka greckiego i oznacza regularny układ, harmonię między częściami całości. Gdzie możemy spotkać się z symetrią? Można powiedzieć, że wszędzie - w figurach geometrycznych, w przyrodzie nieożywionej (kryształy, płatki śniegu), w świecie roślin (układ liści, płatków kwiatów), w świecie zwierząt w postaci rozmieszczenia zewnętrznych organów ciała, w budownictwie, w sztuce (ornamenty, desenie), w rzemiośle (koronki, hafty).   

Występuje kilka rodzajów symetrii. 
  1. Symetria płaszczyznowa - jedna płaszczyzna symetrii dzieli obiekt na dwie części.
    określana jest jako symetria dwuboczna i wykształciła się w związku z aktywnym ruchem.
  2. Symetria środkowa, czyli symetria względem punktu, który jest środkiem symetrii.
  3. Symetria osiowa to symetria względem linii, która jest osią symetrii.
  4. Symetria promienista, charakteryzująca się dużą liczbą płaszczyzn symetrii przebiegających przez obiekt.
  5. Symetria obrotowa, kiedy występuje obrót o pewien kąt. 
symetria promienista
w płatku śniegu
symetria osiowa u motyla
symetria płaszczyznowa u ryby

Symetria i asymetria ludzkiego ciała.

U człowieka w okresie zarodkowym jedna połowa ciała jest lustrzanym odbiciem drugiej, a symetria dotyczy w znacznym stopniu także narządów wewnętrznych. Niewielka asymetria zewnętrznej budowy ciała człowieka jest normą. Z asymetrią ludzkiego ciała nierozerwalnie wiąże się umiejętność przekraczania linii środka. 
Umiejętność przekraczania linii środka ciała zaczyna kształtować się już w okresie niemowlęcym. 
Pojawia się miedzy piątym a szóstym miesiącem życia. W wieku ośmiu - dziewięciu miesięcy jest już w pełni wykształcona. Którędy przebiega linia dzieląca nasze ciało na dwie połowy? Przebiega ona przez nos, brodę, mostek, pępek aż do spojenia łonowego. Na czym polega przekraczanie linii środka? Jest to umiejętność płynnego przechodzenia z jednej strony ciała na drugą z przekroczeniem tej linii ręką, nogą, głową i wzrokiem. Niekiedy jednak zdarza się, że dzieci nie nabyły tej umiejętności, a dorośli mogli ją utracić w wyniku choroby. Osoby te mają trudności z czytaniem i pisaniem oraz wykonywaniem czynności, które wymagają współpracy obu rąk, np.: mycie zębów, sznurowanie butów. Mogą mieć też problemy z postrzeganiem elementów rysunku umieszczonego z lewej bądź prawej strony i dorysowywaniem jego drugiej połowy.
W zakładce Autorskie materiały do pobrania zamieściłam karty pracy dotyczące symetrii osiowej. 

środa, 9 lutego 2022

Wyraź myśli bez słów!

Coroczne święto zakochanych już niedługo - 14 lutego. Walentynki na dobre wpisały się w kalendarz polskich obchodów. 


Zwyczajem w tym dniu jest wysyłanie miłosnych liścików, obdarowywanie ukochanych drobnymi upominkami.
Nie każdy jednak może wyrazić swoje uczucia słowami. Dla tych wszystkich, którzy nie posługują się komunikacją werbalną albo są po prostu nieśmiali, zamieściłam w zakładce Autorskie materiały do pobrania tablicę komunikacyjną AAC - Walentynki wykonaną w darmowej aplikacji Global Symbols.

niedziela, 23 stycznia 2022

Myśl logicznie!

Logiczne myślenie, czyli rozumowanie, jest to zdolność do integrowania informacji. Dzięki tej umiejętności możemy zrozumieć sens wypowiedzi, rozumiemy czytane teksty.


Rozumienie to także umiejętność logicznego wnioskowania - wnioskowania dedukcyjnego. Polega ono na tym, że na podstawie przedstawionych przesłanek potrafimy wywnioskować prawdziwe stwierdzenie. 
Za logiczne myślenie odpowiada lewa półkula mózgu. 
W zakładce Autorskie materiały do pobrania zamieściłam łamigłówki (10 zadań), które wymagają umiejętności logicznego myślenia.

niedziela, 2 stycznia 2022

Witaj Nowy Roku! - zajęcia logorytmiczne w przedszkolu

- Co nam niesiesz Nowy Roku, kiedy biała zima wokół?
- Niosę śniegu całe mnóstwo i lodowe srebrne lustro.
- I co jeszcze w worku chowasz?
- Mam na wiosnę liście nowe, niebo w chmurkach i jaskółkach, piękny rower na dwóch kółkach.
- A co dla nas masz na lato?
- Mam ogrody pełne kwiatów...
- I co jeszcze?
- Mam na jesień mgły i deszcze, parasolki, peleryny... Potem znowu srebra zimy. 
Oprócz tego, każdy może znaleźć uśmiech w moim worze!

Nowy Rok, Dorota Gellner

Na dobry początek Nowego 2022 Roku zamieściłam w zakładce Autorskie materiały do pobrania scenariusz zajęć logorytmicznych "Witaj Nowy Roku!" dla mieszanej grupy przedszkolnej.